Sự ra đời của Paris Saint-Germain

Câu lạc bộ Stade Saint-Germain được thành lập vào ngày 21 tháng 6 năm 1904 tại thị trấn Saint-Germain-en-Laye, thuộc vùng ngoại ô Paris.[1] Năm 1970, sau một thời gian dài làm mưa làm gió tại giải vô địch nghiệp dư Pháp, đội tuyển bóng đá của Stade Saint-Germain giành được quyền lên chơi ở giải hạng nhì.[2] Vào thời điểm đó, Paris không có một đại diện nào ở giải vô địch bóng đá Pháp. Dự án tái xây dựng một đội bóng mạnh cho "kinh đô ánh sáng" đã được thực thi từ đầu năm 1969 và nhận được sự quyên góp tài chính từ hơn 20.000 cá nhân để thành lập câu lạc bộ Paris FC.[3] Với kỳ vọng được chơi ngay ở giải đấu hạng cao nhất của Pháp mà không phải trải qua các giải phong trào, Paris FC lên kế hoạch sáp nhập với CS Sedan Ardennes, một đội bóng đang thi đấu tại giải hạng nhất khi đó. Thế nhưng, thỏa thuận giữa hai bên đã không đem lại kết quả, đặc biệt sau khi Liên đoàn bóng đá Pháp từ chối cho Paris FC được đặc cách thi đấu tại hạng đấu cao nhất. Vào thời điểm vài tuần trước khi khi mùa giải 1970–1971 bắt đầu, Paris FC vẫn là một đội bóng không huấn luyện viên, không cầu thủ, không sân vận động, không ban điều hành và cũng chưa có quyền tham dự ở bất cứ giải đấu nào của Pháp.[4]

Một phương án B được ban lãnh đạo Paris FC cấp tốc thực hiện. Đội quay sang đàm phán để hợp nhất với Stade Saint-Germain, câu lạc bộ vừa giành quyền lên chơi ở giải hạng hai. Hai bên đi đến thỏa thuận và ký kết thủ tục hợp nhất chính thức vào ngày mùng 10 tháng 6 năm 1970, khai sinh câu lạc bộ bóng đá mang tên Paris Saint-Germain Football Club. Ngay lập tức, câu lạc bộ ký hợp đồng với 5 cầu thủ chuyên nghiệp để chuẩn bị cho chiến dịch lên hạng của mình, và tuyển thủ đầu tiên về với Paris Saint-Germain là Jean Djorkaeff, đội trưởng đội tuyển Pháp vào thời điểm đó. Trong trận đầu tiên với tên PSG, trận giao hữu cùng US Quevilly trên sân vận động Jean-Bouin vào ngày 1 tháng 8, đội đã để thua với tỷ số 1–2.[5]

Ngay trong mùa giải đầu tiên sau khi hợp nhất, PSG đã thi đấu hết sức thành công và giành quyền lên hạng. Chính quyền thành phố Paris tuyên bố sẽ tài trợ cho đội bóng trong bốn mùa giải với ba điều kiện: PSG phải trụ hạng thành công; đội sẽ chuyển về thi đấu tại sân Công viên các hoàng tử; hai thành viên của Hội đồng thành phố Paris sẽ tham gia ban điều hành câu lạc bộ. Cả ba điều kiện đều được Paris Saint-Germain chấp nhận.

Vụ "ly dị" với Paris FC

Một bất ngờ đã xảy ra ngay trong mùa bóng đầu tiên đội lên chơi ở Giải hạng nhất Pháp. Vào ngày 21 tháng 12 năm 1971, với 46 phiếu thuận và 44 phiếu chống, Hội đồng thành phố Paris đã thông qua một nghị quyết yêu cầu câu lạc bộ đổi tên lại thành Paris Football Club. Nếu ngược lại, Tòa thị chính Paris sẽ cắt tài trợ, đồng thời PSG cũng không còn được tiếp tục thuê sân Công viên các hoàng tử. Henri Patrelle, vị chủ tịch của PSG vào thời điểm đó, đã cố gắng tìm một thỏa hiệp giữa hai bên, trong đó có lời đề xuất sẽ từ chức nếu được giữ lại cái tên Paris Saint-Germain. Mặc dù vậy, chính quyền thành phố nhất quyết không quay đổi quyết định. Tại kỳ đại hội của câu lạc bộ diễn ra vào ngày 16 tháng 5 năm 1972, kế hoạch chấp nhận đổi tên chỉ nhận được 623 trên tổng số 939 phiếu, thiếu 3 phiếu để đạt ngưỡng hai phần ba. Paris Saint-Germain từ chối đổi tên gọi.[6]

Mặc dù vậy, những thành viên ủng hộ cho kế hoạch của Hội đồng thành phố vẫn không đầu hàng. Ba ngày sau cuộc bỏ phiếu, quyết định tách câu lạc bộ được công bố. Một phần đội bóng sáp nhập với CA Montreuil được mang tên Paris FC, tiếp tục thi đấu ở giải hạng nhất. Trong khi đó, đội tuyển nghiệp dư vẫn giữ tên Paris Saint-Germain FC và quay xuống thi đấu ở giải hạng ba. Liên đoàn bóng đá Pháp và Hiệp hội bóng đá chuyên nghiệp Pháp dưới sức ép của Tòa thị chính Paris đã buộc phải chấp nhận kế hoạch này.[7]

Từ chủ tịch Daniel Hechter tới thời kỳ của Canal+

Câu lạc bộ Paris Saint-Germain "mới" bắt đầu thi đấu tại giải Hạng ba nước Pháp từ mùa bóng 1972–1973. Trong hai mùa giải liên tiếp, đội đã lập được kỳ tích thăng hai hạng và trở lại hạng đấu mạnh nhất của bóng đá Pháp vào mùa hè năm 1974. Trớ trêu thay, cùng thời điểm đó, Paris FC lại rớt hạng và buộc phải xuống chơi ở giải Hạng nhì. Một cuộc đối đầu "derby" giữa hai đội bóng như mọi người vẫn mong đợi đã không xảy ra.[3]

Paris Saint Germain trở lại đỉnh cao nhanh chóng một phần nhờ vào sự đầu tư của nhà thiết kế thời trang lừng danh Daniel Hechter cùng một số bạn bè của ông từ giữa năm 1973. Khi câu lạc bộ chính thức lên chơi ở giải Hạng nhất cũng chính là lúc Hechter trở thành chủ tịch của đội bóng. Hechter cũng là người thiết kế mẫu áo đấu của PSG với ba màu trắng xanh đỏ như ngày nay vẫn thấy.[8] Dưới thời Daniel Hechter làm chủ tịch câu lạc bộ, từ năm 1974 đến năm 1978, Paris Saint-Germain thường được biết đến với những khó khăn về tài chính. Đội không bị rớt hạng nhưng cũng không giành được bất cứ danh hiệu nào trong thời gian này. Năm 1975, câu lạc bộ chính thức mở trung tâm đào tạo cầu thủ trẻ tại Camp des Loges. Tháng 1 năm 1978, sau vụ scandal liên quan đến vé vào sân Công viên các hoàng tử, chủ tịch Hechter chính thức rời câu lạc bộ. Francis Borelli, một trong những cộng sự thân cận của Hechter, lên nắm quyền Paris Saint-Germain.[9] Trong thời kỳ 13 năm của Francis Borelli, câu lạc bộ biết đến những vinh quang đầu tiên với một chức vô địch quốc gia vào năm 1986 và hai chiếc Cúp nước Pháp vào các năm 1982 và 1983.

Trong những năm cuối thập niên 1980 và đầu thập niên 1990, Olympique Marseille dưới sự đầu tư của nhà tài phiệt Bernard Tapie thống trị bóng đá Pháp. Năm 1991, chủ tịch Borelli buộc phải chấp nhận cho hãng truyền hình tư nhân Canal+ mua lại câu lạc bộ để có được khả năng tài chính cần thiết nhằm cạnh tranh với đội bóng miền Nam nước Pháp. Trong 15 năm Canal+ làm chủ PSG, đội giành được một chức vô địch quốc gia duy nhất vào năm 1994. Paris Saint-Germain đáng lẽ còn có thể đạt danh hiệu này một lần nữa vào mùa bóng 1992–1993, khi Olympique Marseille dính vào scandal mua bán tỉ số đầy tai tiếng với Valenciennes và bị tước chức vô địch. Vào lúc đó, PSG với tư cách là đội á quân có thể tiếp nhận ngôi vị, nhưng Canal+ kiên quyết từ chối bởi lo sợ sẽ bị các cổ động viên của Marseille tẩy chay. Không chỉ vậy, hãng truyền hình này còn không đồng ý cho đội bóng của mình tham dự Champions League vào mùa giải sau đó. Trong khoảng thời gian từ 1991 đến 2006, Paris Saint-Germain chỉ thực sự thành công trong các giải đá Cúp. Đội bóng đã 5 lần giành Cúp Quốc gia, 2 Cúp Liên đoàn, 1 Cúp C2 châu Âu và Cúp Intertoto.[10]

Paris Saint-Germain những năm gần đây

Tháng 6 năm 2006, hai quỹ đầu tư Colony Capital và Butler Capital Partners kết hợp cùng ngân hàng Hoa Kỳ Morgan Stanley mua lại Paris Saint-Germain từ tay Canal+. Alain Cayzac, người gắn bó với câu lạc bộ từ năm 1986, được bổ nhiệm vào vị trí chủ tịch Paris Saint-Germain.[11] Hai mùa giải tiếp theo đội thi đấu không thành công, đặc biệt mùa giải 2007–2008, câu lạc bộ chỉ giành quyền trụ hạng ở lượt đấu cuối cùng. Alain Cayzac từ chức và được tạm thời thay thế bởi Simon Tahar trước khi Charles Villeneuve, cựu giám đốc mảng thể thao của kênh truyền hình TF1, lên nắm chức chủ tịch.[12][13]

Đầu năm 2009, đến lượt Villeneuve bị buộc phải từ chức sau khi gửi một bức thư tới toàn bộ các thành viên của hội đồng quản trị, đòi có nhiều quyền hạn hơn trong các quyết định liên quan tới tài chính và thể thao. Các thành viên trong ban điều hành Paris Saint-Germain coi đây như là một hành động chống đối. Sébastien Bazin, đại diện cho quỹ đầu tư Colony Capital, trực tiếp lên điều hành câu lạc bộ vào ngày mùng 3 tháng 2 năm 2009.[14] Danh hiệu duy nhất đội giành được từ khi chia tay Canal+ là chiếc Cúp Liên đoàn Pháp năm 2008 và Cúp Quốc gia năm 2010.[10] Từ tháng 5 năm 2011, quỹ đầu tư quốc gia Qatar Investment Authority trở thành chủ nhân mới của Paris Saint-Germain.

Tháng 8, họ mời huấn luyện viên đương nhiệm của Inter Milan, Leonardo về làm Giám đốc kỹ thuật và ông đã tạo nên một cơn lốc nhân sự ở đội bóng: họ chi tới 86,1 triệu euro để mang về các ngôi sao, trong đó có kỉ lục 43 triệu euro cho Javier Pastore.[15] Cuối tháng 12 năm 2011, dù PSG vô địch lượt đi Ligue 1, Kombouaré vẫn bị sa thải và Carlo Ancelotti tới làm huấn luyện viên trưởng đội bóng.[16] và cuối mùa PSG cán đích ở vị trí thứ 2 chung cuộc. Bước sang mùa giải 2012-13, câu lạc bộ đã có sự phục vụ của tiền đạo lừng danh Zlatan Ibrahimovic với giá 21 triệu euro. Mùa giải này Carlo Ancelotti đã mang về danh hiệu vô địch quốc gia cho PSG sau gần 20 năm trắng tay, đánh dấu một chu kỳ thành công mới.

Sang mùa tiếp theo, huấn luyện viên Carlo Ancelotti chuyển sang dẫn dắt Real Madrid, thay thế ông là cựu huấn luyện viên đội tuyển Pháp, Laurent Blanc. PSG đã chi tổng cộng gần 100 triệu euro, và đã có được những chữ ký sáng giá như Edinson Cavani, Lucas Digne, Marquinhos. Trong mùa 2013-14, PSG đã giành được 2 danh hiệu quốc nội là Ligue 1 và Cúp liên đoàn Pháp, còn ở đấu trường châu Âu, mặc dù đã đánh bại Chelsea 3-1 trên sân nhà, nhưng với việc để thua 0-2 ở trận lượt về, PSG đành rời giải trong tiếc nuối.

Mùa giải 2014-15, PSG đã lập một kỉ lục trên thị trường chuyển nhượng, mang về hậu vệ đắt giá nhất thế giới là trung vệ David Luiz với giá 50 triệu bảng. Và trong mùa giải này, câu lạc bộ đã lập một cú hattrick danh hiệu quốc nội gồm Ligue 1, Cúp quốc gia và Cúp liên đoàn, còn tại UEFA Champions League, PSG đã xếp vị trí thứ 2 sau vòng bảng, bước vào vòng 1/16 gặp lại Chelsea, dù bị cầm chân 1-1 trên sân nhà, nhưng PSG đã xuất sắc ghi 2 bàn vào lưới của Chelsea trên sân Stamford Bridge nhờ hai pha lập công của bộ đôi trung vệ tuyển Brazil là David Luiz và Thiago Silva để lọt vào tứ kết trước khi thất bại 1-5 trước câu lạc bộ F.C. Barcelona, đội đã đăng quang giải sau đó, nhưng đây vẫn được đánh giá là một mùa giải thành công.

Sang mùa giải tiếp theo 2015-16, PSG đã nhanh chóng có được chữ ký của tiền đạo cánh Ángel Di María với mức giá chuyển nhượng 63 triệu euro, mức giá kỷ lục của câu lạc bộ. Mùa giải này CLB đã bảo vệ thành công cú hattrick danh hiệu quốc nội gồm Ligue 1, Cúp quốc gia và Cúp liên đoàn khi ở giải vô địch quốc gia Ligue 1, PSG đã sớm lên ngôi vô địch lần thứ 6 trước 8 vòng đấu. Tại đấu trường châu Âu, PSG đứng vị trí thứ 2 tại vòng bảng sau Real Madrid, ở vòng 1/8 PSG gặp lại đối thủ Chelsea và câu lạc bộ đến từ nước Pháp đã giành chiến thắng với tổng tỉ số 4-2 trước khi dừng chân tại tứ kết trước Manchester City. Mặc dù rất thành công ở giải quốc nội, nhưng PSG luôn bị đánh giá thấp tại UEFA Champions League, điều này đã khiến huấn luyện viên Laurent Blanc phải ra đi, thay thế ông là cựu huấn luyện viên của Sevilla, Unai Emery.

Mùa giải 2016–17 là một trong những mùa giải rất đáng thất vọng của PSG. Đội bóng thành Paris đã để mất chức vô địch Ligue 1 vào tay Monaco. Ngoài ra, PSG đã vượt lên dẫn trước 4-0 trước Barcelona ở trận lượt đi nhưng lại bị thua ngược 6-1 tại Camp Nou tại trận lượt về vòng 16 đội của UEFA Champions League. Tuy nhiên, họ vẫn đạt một cú ăn ba trong nước khác, vô địch Trophée des Champions, Coupe de la Ligue và Coupe de France.

PSG có trong tay bộ ba tấn công đáng sợ bao gồm Edinson Cavani, bản hợp đồng kỷ lục thế giới Neymar Jr. và siêu sao trẻ Kylian Mbappé trong mùa giải 2017-18. Câu lạc bộ thủ đô nước Pháp đã giành lại danh hiệu Ligue 1 và bảo vệ thành công ba chiếc cúp quốc nội khác. Paris hứa hẹn sẽ có thành tích tốt tại đấu trường châu Âu nhờ vào khoản chi tiêu khổng lồ của họ, tuy nhiên họ bị loại khỏi UEFA Champions League dưới tay Real Madrid ngay trong vòng 16 đội. Kết quả là Unai Emery phảirời câu lạc bộ vào cuối mùa giải.

Sau khi cầu thủ ngôi sao Zlatan Ibrahimović ra đi, câu lạc bộ có mùa giải 2016–17 rất đáng thất vọng. PSG đã để mất chức vô địch Ligue 1 vào tay Monaco. Ngoài ra, PSG đã vượt lên dẫn trước 4-0 trước Barcelona ở trận lượt đi nhưng lại bị thua ngược 6-1 tại Camp Nou tại trận lượt về vòng 16 đội của UEFA Champions League. Tuy nhiên, họ vẫn đạt một cú ăn ba trong nước khác, vô địch Trophée des Champions, Coupe de la Ligue và Coupe de France.

PSG có trong tay bộ ba tấn công đáng sợ bao gồm Edinson Cavani, bản hợp đồng kỷ lục thế giới Neymar và siêu sao trẻ Kylian Mbappé trong mùa giải 2017-18. Câu lạc bộ thủ đô nước Pháp đã giành lại danh hiệu Ligue 1 và bảo vệ thành công ba chiếc cúp quốc nội khác. PSG hứa hẹn sẽ có thành tích tốt tại đấu trường châu Âu nhờ vào khoản chi tiêu khổng lồ của họ, tuy nhiên họ bị loại khỏi UEFA Champions League dưới tay Real Madrid ngay trong vòng 16 đội. Kết quả là Unai Emery phải rời câu lạc bộ vào cuối mùa giải.